Kakuy

Es gibt viele Versionen der Legende des Kakuy, um die es in der Chacarera „Hermano, Kakuy“ von Jacinto Piedra und Peteco Carabajal geht. Hier findet ihr einen Abschnitt aus der autobiografischen Erzählungssammlung von Mario Tebes, Castañumanta yuyayniy, im Original in Quichua mit deutscher Übersetzung.

Falls ihr mitsingen wollt, findet ihr am Ende des Beitrags das Lied mit Text und Übersetzung.

Cuentaq kanku ancha unay kawsaq kasqankunata kara Santiagu sachaspi, karupi, ishkitaylla, suk wayna sipitas pananan. Y chaypi ká wayna cazasqanan, meliasqanan, challwasqanan, taqo mishtolta pallasqanan, chaynasllaansi kawsaq karanku. Nataq payllami yakuta y yantata apamoq kasa kara y uywa apisqankunata atendeq kasa kara. Y chá achka ruwanasan entero punchawta chisiyas saykusqa amuptenqa, ká pananqa manasi mikunapaq yanusqata apipoq kasa kara, ni yakuta upyananllapaspaq puñupi churas chiriyachipoq kasa kara. Y apasqanpi ká wakcha wayná, qaaspa mana qella kasqanraykulla pananqa chayna mana kananpaq inasta astaanmanta ruwapusqanta, unanchas puchukasa kara ká sipasqa ancha cheqneq kasqanta. 

Y na mana atikus, suk punchaw nipusa kara tarisqanta sachapi, karupi, suk quebrachu atunpi suk tiusimi ancha achka mishkioqta, pero sapallanqa mana atinanta meliayta ancha anaqpi tiasqanrayku. Sipitastá chá tiusimipa mischkenqa kaq kasa kara tukuymanta astaan gustapoqqa y na unay kasa kara turanqa mana apapoq kasqanqa.

Y chayna llullapus sachaman pusasa kara pananta, odres y tupusta marqachis. Y na karupi ris, quebrachu astaan atunta aqllas, soqaris ñawqenta lloqachisa kara, y chaqa anaqpi chayas ramapi tiachis, nipusa kara:

–Rini noqa uraykoq odresta apamoq. Suyaay kaypi, ká, ponchoywan pampakuy, paqta umayki muyusunman allpaman qaanaaptiyki. 

Y uraykuspa chá ramas lloqasqankunata  pitis risa kara, panan mana atinanpaq uraykuyta. Y chaypi anaqpi sapallitanta wikchusa kara panantá. Ká sipasqa, unayta na suyas, qaas turan mana amusqanta waqyayta qallarisa kara:

–Kakuy! Kakuy! Turay! Turay!– qaparispa wamaqtaqa y waqaspa chaymantá, na tutayaptin. Y chayna tiaptin apasqanpi qallarisa karanku likras wiñapuyta y alaspas lloqsipuyta, y na ikakitu voliakus paas lloqsisa kara, tutaan, turanta waqaspa waqyaspalla:

–Kakuy! Kakuy! Turay! Turay!

Y chá qaparis nisqanan ká ikakituta sutiachisa karanku.

Waas utulaslla kaptiyku mamayku kayta cuentaasniyku, panasniykuta nipukoq kara asisituspa:

–Turasniykichista mana aykapchu desatendekunaykichis tiyan, paqta paykunapas kakuypi voliachisunkichisman.

Man erzählt, dass vor langer Zeit in den Bergen von Santiago, sehr weit weg und ganz allein, ein Junge mit seiner kleinen Schwester lebte. Von dem, was der Junge jagte und fischte, von Honig, Johannisbrot, Mistol und anderen Dingen, die er sammelte, lebten sie dort. Außerdem holte er alleine das Wasser, das Holz und kümmerte sich um das Vieh, das sie hatten. Den ganzen Tag war er mit diesen vielen Aufgaben beschäftigt, und wenn er müde nach Hause kam, sagen sie, dass seine Schwester ihm weder das Essen gekocht noch das Wasser zum Kühlen in der Tonkrüge gestellt hatte. Mit der Zeit, als er merkte, dass je mehr er für sie tat, desto mehr Bosheiten sie ihm an tat, erkannte er, dass dieses Mädchen ihn hasste.

Er konnte nicht mehr, und eines Tages sagte er ihr, dass er sehr weit im Wald einen Tiusimi mit viel Honig in einem hohen Quebracho-Baum gefunden hatte, aber dass er den Honig nicht alleine sammeln konnte, weil er zu hoch war. Der Honig des Tiusimi war das, was das Mädchen am meisten mochte, und es war schon lange her, dass ihr Bruder ihr welchen gebracht hatte. 

So täuschte er seine Schwester und führte sie in den Wald, wobei sie Ledersäcke und -flaschen tragen musste. Und als sie schon ziemlich weit gegangen waren, wählte er den höchsten Quebracho-Baum, hob sie hoch und ließ sie vor ihm hinaufklettern. Als sie oben ankam und sich auf einem Ast setzte, sagte er zu ihr:

– Ich werde runtergehen, um die Flaschen zu holen. Warte hier, nimm meinen Poncho und pass auf, dass du dich nicht schwindelig fühlst, wenn du nach unten schaust.

Und während er hinunterging, schnitt er die Äste ab, über die sie hochgeklettert waren, damit seine Schwester nicht mehr runterklettern konnte. Da ließ er sie allein und verlassen oben. Das Mädchen wartete lange, und als sie sah, dass ihr Bruder nicht kam, begann sie zu schreien: 

– Kacuy! Kacuy! Turay! Mein Bruder! – Sie rief zuerst und weinte dann, als der Abend hereinbrach. Und während sie dort war, wuchsen ihr nach einer Weile Federn und Flügel, und schon als Vogel verwandelte sie sich und flog in der Nacht weg, rufend und weinend nach ihrem Bruder:

– Kakuy! Kakuy! Turay! Mein Bruder!

Und von diesem Ruf stammt der Name des Vogels.

Als wir klein waren, erzählte uns unsere Mutter diese Geschichte und sagte oft zu meinen Schwestern, halb ernst, halb lustig:

– Kümmert euch immer gut um eure Brüder, sonst werdet ihr vielleicht auch zu einem Cacuy.

Hermano, kakuy

Cuenta la gente
allá en el pago
lo sucedido
entre dos hermanos.

Cuando él volvía
de la jornada
agua y comida
jamás encontraba

Cansado un día
de soportarla,
la llevó al monte
para castigarla

Con triste grito
busca a su hermano
Kakuy se llama
y vive penando.

Sobre de un árbol
ella esperaba
mientras el mozo
de allí se alejaba.

A sus reclamos
los llevó el viento
y en su garganta,
quejumbre y lamento.

De esta leyenda
no hay que olvidarse:
que los hermanos
no dejen de amarse.

 

Man erzählt,
dort in der Heimat,
was zwischen
zwei Geschwistern geschah.

Als er zurückkehrte
von seiner Arbeit,
fand er nie
Wasser und Essen.

Eines Tages, müde
von ihrem Verhalten,
nahm er sie mit in den Wald
um sie zu bestrafen.

Mit traurigem Ruf
sucht sie ihren Bruder,
Kakuy ist sein Name,
und lebt in Kummer.

Auf einem Baum
wartete sie,
während der Junge
sich von dort entfernte.

Ihre Rufe
trugen der Wind,
und in ihrer Kehle,
Seufzen und Kummer.

Diese Legende
soll man nicht vergessen:
dass Geschwister
einander lieben sollen.

Verfasst von:

Beitrag teilen:

Andere Beiträge

Bleibe auf dem Laufenden

Melde dich für den Newsletter an und bleibe auf dem Laufenden über alle Aktivitäten rund um Argentinische Folklore! Absolut kein Spam, versprochen!

No te pierdas nada

¿Querés estar siempre al tanto sobre nuestras actividades, sin tener que lidiar con correo no deseado? ¡Para eso estamos!